Anders kleding kopen

“Fast fashion was je grootste vriend, maar je hebt besloten: vanaf nu koop je alleen maar eerlijke kleding. Enthousiast lees je je in en je gaat op zoek naar de mooiste eerlijke kledingmerken. En dan schrik je toch wel een beetje. Toch wel prijzig, vergeleken met wat je gewend bent. Geen zorgen! Ook met een kleiner budget kun je een prachtige eerlijke garderobe bouwen.

Toen ik vierenhalf jaar geleden in de wereld van eerlijke kleding dook, had ik een studentenbudget. “Laat maar, ik kan al die dure merken toch niet betalen”, vertelde ik mezelf zelfs een tijdje. Tót ik me bedacht dat een gefrustreerde houding me niet dichter bij m’n idealen ging brengen. Ik besloot me te verdiepen in ‘betaalbare’ eerlijke merken en hoe de prijs van kleding tot stand komt.

*      De werkelijke prijs van fast fashion

Wat bleek? De prijs van fast fashion is torenhoog. Wij betalen ‘m alleen niet; hij is voor rekening van de makers en de planeet. In de kledingindustrie worden nog steeds miljoenen kledingwerkers uitgeknepen, ze maken lange dagen onder onveilige omstandigheden. Ze werken structureel met schadelijke, goedkope chemicaliën en verdienen heel weinig; volgens duurzaam modemuseum Fashion For Good gaat slechts 0,6% van de prijs van een T-shirt naar de kledingwerkers. Uit een onderzoek van ABN AMRO naar ‘the true price gap’ bleek vorig jaar dat een spijkerbroek bijna €33 meer zou moeten kosten, als de werkelijke productiekosten in rekening werden gebracht. Heftig! Helemaal als je je bedenkt dat nog geen halve eeuw geleden kleding wel vier keer zo duur was als nu. Dat was niet erg, want mensen wisten niet beter. Je kocht gewoon veel minder. Inmiddels zijn we gewend dat we voor een prikkie een hele winkel kunnen leegkopen. Vaak weerhoudt niet de prijs, maar een verkeerde prijsperceptie mensen ervan om eerlijke kleding te kopen.

*    Koop minder, denk eerst twee keer na

Misschien gaat het niet voor jou op, maar veel mensen kopen veel meer dan ze eigenlijk nodig hebben. Ze willen zichzelf belonen, ze zijn verveeld, ze willen “gewoon lekker shoppen”, ergens bij horen of een emotioneel gat vullen. Toen ik beter ging nadenken over wat ik nodig had – en wat dus niet – bleek dat ik vier keer zo weinig kon kopen en met hetzelfde geld dus príma eerlijke kleding kon betalen. Ga bij jezelf dus na wat je écht nog nodig hebt en wees kritisch. Probeer dat item dan FAIR te vinden.” Een goede vraag is als je wat overweegt te kopen: “Ga ik dit vaker dan 30 keer dragen?” En: “Geef ik dit geld uit bij een winkel of merk dat past bij mijn normen en waarden?”

* Webshop: retourzendingen worden vaak vernietigd

1/3 van de nieuwe kleding die retour wordt gezonden wordt vernietigd, omdat het de webshop teveel tijd (= geld) kost te controleren of het nog heel en schoon is en het vervolgens weer bij de voorraad te krijgen. Bron 2024

*      Als je besluit nieuw te gaan kopen: waar kun je op letten?

1. Check de prijs (en volg je gut feeling)

Een goede merkencheck begint met een flinke dosis gezond verstand. Zo koop ik niet bij fast fashionketens die alleen maar snelle hypes volgen, hun synthetische kleding voor spotprijzen aanbieden en in saletijd óók nog met 70 procent korting stunten.

Bij bodemprijzen weet je dat iemand anders (namelijk: de wereld en de makers) de werkelijke prijs betalen. Daar hoef je geen Einstein voor te zijn.

2. Check de app “Good on You”

De app Good On You is een fijne manier om merken op transparantie en betrouwbaarheid te checken. Deze app en website heeft al veel grote merken op duurzaamheid beoordeeld en durft kritisch te zijn. Mijn favoriete bron!

3. Transparantie over (eerlijke) productie

Eerlijke merken delen graag met wie ze samenwerken en hoe ze produceren, in tegenstelling tot fast fashionbedrijven. Check altijd de ‘Productie’-pagina op de website van een merk en lees hoe open het merk vertelt over z’n fabrieken.

Hier kun je op letten: – Publiceert het merk de gegevens van al z’n fabrieken en welke specifieke items daar gemaakt worden? – Worden de makers benoemd en krijgen ze een podium? -Hoe uitgebreid is die informatie? Heeft het merk een hechte lange termijn relatie met z’n fabriek(en)? -Produceert het merk bij (kleinere) familiebedrijven? Dan koop ik er sneller dan wanneer ik weinig achtergrondinformatie vind.

4. Doe een duurzame materialencheck

Maakt het merk gebruik van duurzame materialen? Dit kun je gemakkelijk checken! Bekijk het label aan de binnenkant van een kledingstuk, of check de materiaalcompositie op de online productpagina.

Vermijd over het algemeen altijd synthetische materialen als Viscose, Rayon, Nylon, Polyesther, Modal en kies zo vaak mogelijk voor organic/ biologisch (katoen, hennep, linnen etc.) of  Tencel ook wel lyocell genoemd (gemaakt van eucalyptus). Let op bij Bamboe: de teelt is milieuvriendelijk maar de vezelbewerking is bijna altijd zwaar chemisch (het materiaal heet dan bamboeviscose). Vermijd liever ook gerecycled plastic (microplastics laten los en worden ingeademd en komen in de natuur).

Natuurlijk zijn er veel meer dingen waar je op kunt letten als je eerlijke en duurzame kleding koopt. Denk naast duurzaam materiaalgebruik, goede arbeidsomstandigheden en transparantie aan dierenwelzijn, lokale productie, water- en energieverbruik, certificeringen, enzovoorts. Om het toegankelijk te houden voor mensen die nieuw zijn in de duurzame wereld, hebben we er in dit artikel voor gekozen om enkele focuspunten op een rij te zetten die wij belangrijk én goed te checken vinden voor een Fair Fashion beginneling.

5. Check de Fair Wear Foundation

Ik check regelmatig de website van de Fair Wear Foundation. Merken die Fair Wear member zijn, kunnen in ieder geval bewijzen dat goede arbeidsomstandigheden een focuspunt voor ze zijn. (..) Let op: is een merk geen Fair Wear member? Dan betekent het niet dat het níet fair produceert. Er zijn veel verschillende manieren én initiatieven om hierin stappen te zetten, elk met eigen aanpak en speerpunten. Good on You timmert aan de weg om deze allemaal mee te wegen om tot een score te komen voor zoveel mogelijk merken.

6. Bij twijfel: stuur het merk een mailtje

Twijfel je nog steeds? Stuur het merk altijd een mailtje; een eerlijk merk zal uitgebreid en open reageren. Krijg je vervolgens geen of een vaag en algemeen berichtje terug? Beschouw het dan als een no go.

Blijf je twijfelen? Lees mijn artikel over hoe je greenwashing kunt herkennen of stuur me een mailtje en ik check het kort voor je.

Sara Dubbeldam